Bu yılın Oscar merasimi salgın koşulları sebebiyle Nisan’a ertelendi. Sayılı günler kala Oscar kestirimleri havalarda uçuşmaya başladı. Her sene olduğu üzere bize düşense “Oscar’a nasıl katılırız” sorusunu 27. defa kendimize sormak. Türkiye bugüne kadar Oscar’a aday adayı olarak gönderdiği 27 sinemadan yalnızca Üç Maymun ile kısa listeye kalabildi (Oscar’da evvel aday adaylar ortasından kısa liste oluşturulur, sonrasında da yarışacak son sinemalar belirlenir. Nuri Bilge Ceylan’ın sineması 81. Oscar tertibinde birinci kısa listeye kaldıktan sonra elenmiş ve yarışacak sinemalar ortasına katılamamıştı).
OSCAR’I TANIYALIM
Kanaat belirtmeden evvel Oscar’ın başka yarışlardan farkını ortaya koymak gerekiyor. Öncelikle şunu söylemek gerekir ki Oscar tertibi bir sinema şenliği değil. ABD merkezli Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi (Academy of Motion Picture Arts and Sciences) tarafından verilen ödüllerdir.
Bu akademinin binlerce üyesi vardır ve her biri oy kullanır. Sayıları 6 bin civarındadır ve liste zımnî tutulur. Birçok ABD vatandaşı türbanlı escort olmakla birlikte referans ve sinema alanındaki muvaffakiyetleri sayesinde davet alan diğer ülke vatandaşları da üye olabiliyor. Bugüne kadar Türkiye’den direktörler Nuri Bilge Ceylan ve Deniz Gamze Ergüven ile üretimci Zeynep Atakan ve imaj direktörü Gökhan Tiryaki davet aldı.
Dünyanın meşhur bütün şenliklerinde ise sistem farklı işliyor. Her yıl değişen ve sayısı 5-10 ortasında olan heyet heyeti sinemaları pahalandırıyor (Elbette öncesinde de ön jüri). Münasebetiyle Cannes, Berlin, Venedik, Sundance başta olmak üzere ismine şenlik denen tertiplerle karıştırmamak gerekiyor. Bu nokta neden kıymetli? Zira bir şenlikte etkilemeniz gereken kişi sayısı 10’u geçmez. Yani heyet üyesi kadar… Halbuki Oscar’da bu sayı binleri buluyor. Akademi üyesi binlerce bireye sinemanızı izletmeniz gerekiyor.
EN ÂLÂ YABANCI SİNEMA NASIL SEÇİLİYOR?
Oscar’da yarışacak sinemalar yerli ve yabancı olarak ayrılır. Ana yarıştaki sinemaların tamamı Hollywood üretimidir.
En uygun yabancı sinema (uluslararası en güzel film) için ise başka ulus escort bir kategori vardır ve ödül tektir. ‘Yabancı lisanda sinema ödül komitesi’ ülkelerin aday adayı sinemalarını izler ve evvel 9’a sonra 5’e kadar düşürür. Bu etapta sinemanız kendi PR’ını yapamamışsa komite üyelerine izletebilmeniz gerekir. Dahası, öncesinde çok gösterim yapmanız gerekir ki fısıltı gazetesi de iş görsün.
OSCAR ADAYLIĞI DEVLET SİYASETİ OLMALI
Türkiye’nin adaylarının temel sorunu da burada doğuyor. Sinemalarımız gereğince Akademi üyesine ulaşmıyor. Diğer ülkeler adaylarını çok erken açıklayıp gösterimlere Oscar merasiminden aylar evvel başlarken, bizim adaylarımız Los Angeles’a gittiğinde genelde sıraya giriyor. Oscar adaylığının bir devlet siyaseti haline gelmesi ve gayeye uygun yol izlenmesi gerekiyor.
Her şeyin olduğu üzere Oscar’ın da bir pazarı var. Hatta Oscar dediğimiz tertibi yalnızca pazar olarak nitelendirebiliriz. Pazarda ise sesi çok çıkan kazanır. Münasebetiyle Oscar kazanmanın formüllerinden birinin ‘yüksek ses’, yani ‘lobi’ olduğunu söyleyebiliriz.
Bu yıl aday gösterilen Yedinci Koğuştaki Mucize’nin finale kalamayacağını herkes biliyordu. Çünkü komite yenimahalle escort bir imitasyon sineması o ülkenin temsilcisi olarak görmez. Dahası, Oscar’da 2000 yılından beri yabancı sinema kategorisinde mükafata uzanan sinemaların tamamı ‘ticari olmayan’ sinemalardı. Yani yabancı sinema kısmında Oscar için şenlik sineması aranıyor. 2000 yılında mükafata uzanan Tayvan üretimi Kaplan ve Ejderha ticari hüviyete en yakın sinemaydı ki, o sinema de sanatsal bakımdan önemli beğeni toplamıştı.
OSCAR BİZİM NEYİMİZ OLUR?
Temeline bakılırsa Oscar, ülke sinemaları için bir taltif tertibi olamaz. Özü itibariyle endüstriyel sinemaya dayanıyor. Lakin yabancı sinema kategorisinde tablo ilginçleşiyor. Bir de -beğenelim ya da beğenmeyelim- Oscar’da ses getiren sinemanın ülkesi de sinema sanayisi de sinemacıları da olumlu halde etkileniyor. Çünkü sinemanın hangi alanında yer alırsanız alın, ‘pazar’ ya da ‘network’ sözlerini daima aklınızda tutmanız gerekiyor. Ülke sinemamız açısından baktığımızda Oscar kazanmaktan evvel son 5’e kalmanın bile dala önemli moral olacağını söylemek gerekir. Parazit geçtiğimiz sene hem yerli hem yabancı kategoride en âlâ sinema mükafatlarını alınca Güney Kore Sineması ve sinemanın dili/yöntemi/bakış açısı dünyanın dikkatine mazhar oldu. İran’ın son periyot isminden en çok kelam ettiren direktörü Asghar Farhadi 5 yıl ortayla en güzel yabancı sinema mükafatını aldı ve gözler İran’a ve sinemasına yine çevrildi. Bir Türkiye üretiminin Oscar’dan heykelcik ile dönmesinin oluşturacağı havayı varın siz düşünün. Çok uzakta aramaya da gerek yok. Nuri Bilge Ceylan, Cannes’daki büyük mükafatların tamamını topladığında ne hissettiysek benzerini hissedeceğiz.