Dünyanın en gelişmiş ülkelerinden biri olan İsveç, kendine has sineması ve çıkardığı usta direktörlerle de tanınıyor. Bu özgün ülkenin sıra dışı sinemasından 21 başyapıtı sizin için listeledik. Âlâ okumalar!
1. Lust och fägring stor (1995)
2. Jägarna (1996)
Kardeşinin yaşadığı kasabaya geri dönen bir polis memuru, kasabadaki yasadışı geyik avcılarını soruşturmaya başlar. Tüm kasaba halkı kendisine karşı karşı ayaklanır, kardeşi bile. Olaylar gitgide içinden çıkılmaz bir hal almaya başlayacaktır.
IMDb: 7,1
3. Vi är bäst! (2013)
www.beyazperde.com
Punk müziğin asi ruhu ve ergenliğin yaşattığı karışık hisler, o yaşlarda olan herkes için farklı bir mana taşır. İşte 1980’lerde Stockholm’de yaşayan Bobo, Klara ve Hedvig isimli 3 arkadaş da periyodun havasıyla birlikte bu isyankar dünya görüşüne de sahiptirler. Garipsenen, tuhaf görünen lakin bir yandan da cesaretli ve sert olabilen bu üç kafadar, küçük yaşlarına karşın büyük zorluklara göğüs germişlerdir. Hayatlarının zahmetiyle isyanlarını canlı tutan bu üçlü, herkesin “Punk öldü” dediği devirde bu kanıyı reddederek bir punk kümesi kurarlar. İşin farklı yanı bu kümede enstrüman çalan kimse de yoktur.
IMDb: 7,2
4. Bröderna Lejonhjärta (1977)
Sihirli bir diyar olan Nangijala’da yaşayan iki kardeş, bu diyarı demir yumrukla yönetmekte olan Tengil’e karşı bir ihtilal başlatmaya karar verirler.
IMDb: 7,2
5. The Square (2017)
www.beyazperde.com
Christian, Stockholm’de bir çağdaş sanat galerisinde çalışmaktadır ve projelerinden biri de The Square olarak isimlendirilen alandır. Bu alan büyük bir toplumda farklı katmanlardan, farklı toplumsal sınıflardan gelen insanların küçük bir yansımasıdır ve Christian ziyaretçileri insanlara güvenmeli mi güvenmemeli mi sorusu ile iki farklı yoldan birini seçmeye davet etmektedir ve bu soru bizi tüm sinema boyunca takip eder.
IMDb: 7,2
6. Force Majeure (2014)
www.beyazperde.com
Tomas, karısı Ebba ve çocukları Vera ile Harry kış tatili için bir haftalığına Fransız Alplerine giden İsveçli bir ailedir. Lüks bir otele yerleşen aile tatilin ikinci gününde, öğlen yemeği yedikleri esnada denetimli bir çığ hadisesiyle karşılaşırlar. Karlar yemek yedikleri restoranın üzerine yanlışsız inerken Tomas anlık bir refleksle karısını ve çocuklarını gerisinde bırakıp kaçmaya başlar. Olay sona erip her şey olağana döndükten sonra Tomas, Ebba’da yarattığı hayal kırıklığına şahit olur. Evliliğinin şiddetli bir dönemeçte olduğunu fark eden Tomas, aile hiyerarşisindeki yerini tekrar kazanmaya çalışırken trajikomik anlar yaşanacaktır.
IMDb: 7,3
7. En kärlekshistoria (1970)
Yaz tatilinde olan iki genç, küçümseyici ailelerinin baskılarına karşı çıkıp tutkulu bir aşk yaşamaya başlarlar.
IMDb: 7,4
8. Så som i himmelen (2014)
www.sinemalar.com
Dünyaca ünlü bir orkestra şefi olan Dareus, bir konser esnasında kalp krizi geçirir. Tabibinin tavsiyesi üzerine, gerilim dolu hayatını gerisinde bırakarak, çocukluğunu geçirdiği kasabaya gelir.Amacı biraz yalnız kalmak ve tek başına yaşamayı denemektir. Lakin kısa müddette kasabanın en renkli kişiliklerinden biri olur. Samimi alakalar kurduğu kasaba halkı için bir şeyler yapmak isteyen Dareus, kasabanın korosunu çalıştırmaya başlar.Kasabadaki çoğunluk, şefin yaptıklarından şad kalsa da, tutucu çevreler ve bilhassa kilise için durum birebir değildir. Hepsi için yeni bir periyot başlamıştır.
IMDb: 7,5
9. Kvarteret Korpen (1963)
Bo Widerberg’in yazıp yönettiği sinema, 1964 yılında düzenlenen Oscar ödüllerinde En Güzel Yabancı Sinema kısmına aday gösterilmişti. Sinema, 1930’ların sonlarında emekçi sınıfıyla birlikte yaşayan genç bir muharririn kıssasını anlatıyor.
IMDb: 7,5
10. Mitt liv som hund (1985)
www.beyazperde.com
Ingemar bir çocuktur. Ağabeyi, hastalıklarla boğuşan annesi ve çok sevdiği Sickan ile birlikte yaşamaktadır. Ağabeyi daima olarak onu hakir görmekte ve onunla eğlenmektedir. Ingemar da onunla pek anlaşamamaktadır. Yaz tatili esnasında annesinin yalnız kalmasının daha yeterli olacağı düşünüldüğünden dayısının yanına yollanır. Ingemar içinde bulunduğu yepisyeni ve taptaze ortamda kendi hayatının dönüşümünü seyretmeye başlayacaktır. Yaz biterken ise artık anlatacağı çok şeyi olacaktır.
IMDb: 7,5
11. En man som heter Ove (2015)
www.beyazperde.com
59 yaşındaki Ove mahallenin huysuz ihtiyarıdır ve birkaç sene evvel apartman yöneticiliği misyonundan de azledilmiştir fakat bunu hala kabullenmemekte ve mahalleyi bir demir yumrukla yönetmeye devam etmekt,edir. Gebe olan Parvaneh ve ailesi karşıdaki teraslı daireye taşınıp yanlışkla Ove’ın posta kutusunu kullanınca ortalarında beklenmedik bir dostluk oluşur. Sevgi ve hayata dair gerekli şeyleri çevrende bulundurmanın değeri üzerine dramatik bir güldürüsü. Sinemanın yönetmenliğini Hannes Holm üstlenirken takımda Rolf Lassgård, Bahar Pars ve Zozan Akgün yer alıyor.
IMDb: 7,7
12. Den goda viljan (1992)
www.sinemalar.com
1992 imali senaryosunu Ingmar Bergman’ın yazdığı ve direktörlüğünü Bille August’un yaptığı İsveç imali dram ve yarı oto-biyografik sinemasıdır.
Sinema dört bölümlüm kısaltılmış versiyonu, İsveç televizyon kanallarında televizyon dizisi olarak sunulmuştur.
IMDb: 7,8
13. Lilya 4-Ever (2002)
16 yaşındaki Lilya, eski Sovyetler Birliği’nde varoşlarda yaşamaktadır. Annesi tarafından terkedilen genç kız, kendisine baskı uygulayan teyzesinin yanında kalmaktadır. Çıkış yolunu ise arkadaşlarıyla vakit geçirmekte bulur.
Andrei’ye aşık olup onun peşinden İsveç’e gitmeye karar verir. Eski iğrenç ömründen kurtulup cennet ülkede yeni bir sayfa açmayı planlamaktadır. Ama, hayat onu bir seks köleliğine yanlışsız itecek ve hayatın her yerde birebir olduğunu kavramasını sağlayacaktır.
IMDb: 7,8
14. Pelle erobreren (1987)
www.beyazperde.com
1987 yılında En Âlâ Yabancı Sinema Oscan Ödülü’nü alan sinema bir baba ve oğulun daha yeterli bir hayat umuduyla İsveç’ten Danimarka’ya yaptıkları göç öyküsünü anlatıyor. Lakin hayat orda da sandıkları kadar kolay olmayacaktır. En Düzgün Erkek Oyuncu kısmında Oscar’a aday gösterilen Max Von Sydow’un mükemmel oyunculuğuyla Pelle The Conqueror, tutku, acı dolu gayretler sonucunda insan ruhunun kazandığı zafere dair etkileyici bir sinema.
IMDb: 7,8
15. Män som hatar kvinnor (2009)
www.beyazperde.com
İsveçli müellif Stieg Larsson’un Millennium Üçlemesi, tam 41 ülkede 21 milyon satarak rekor kıran, nefes nefese bir roman dizisi. Birinci kitabı Türkçe’ye Ejderha Dövmeli Kız ismiyle kazandırılan bu üçleme sinemaya da uyarlandı ve İskandinavya’da izleyici rekorları kırdı.
Ejderha Dövmeli Kız’da, mahpusa girmek üzere olan gazeteci Mikael Blomkvist ile ona yardım eden gizemli, asosyal, uyumsuz, dövmeli hacker kız Lisbeth Salander, kırk yıl evvel ortadan kaybolan Harriet Vanger’in izini sürerken bir dizi cinayeti açığa çıkarır; üstelik katil aileden biridir. Lakin Vanger hanedanının gazabına uğrayınca avcıyken av pozisyonuna düşerler.
IMDb: 7,8
16. Låt den rätte komma in (2008)
www.beyazperde.com
Daima hor görülen bir ergenin kankası vasıtasıyla hayattan, yazgıdan ve berbat okul arkadaşlarından hesap sormasının öyküsü “Gir Kanıma”. Son devir kaygı sineması örneklerinden klişe kullanmaması ve bir oldukça özgün içeriğe sahip olmasıyla öne çıkan “Låt den rätte komma in”, Stockholm’ün varoşlarında annesiyle birlikte yaşayan küçük Oskar’ın tuhaf öyküsünü anlatıyor. Kahramanımız Oskar, sık sık da kent dışında yaşayan babasını ziyarete gitmektedir. Arkadaşları tarafından birden fazla vakit aşağılanan ve daima alay edilen bir çocuk olan Oskar öç alacağı günlerin hayalleriyle yaşamaktadır. Bir gece soluk benizli bir kızla tanışan Oskar, Eli ismindeki bu “değişik” kızla çok yakın arkadaş olur. Birlikte hoş vakit geçirseler de Eli’ın bir sırrı vardır. Bir vampir olan Eli, Oskar’la ortasındaki arkadaşlığa bunu yansıtmasa da vakitle ikilinin başına büyük kederler açılır. Son periyot Kuzey Avrupa sinemasından çıkan en çarpıcı yapıtlardan biri olan ‘Gir Kanıma’, sanat sinemasıyla vampir sinemaları janrının muvaffakiyetle harmanlandığı üretimlerden biri.
IMDb: 7,9
17. Utvandrarna (1971)
19. yüzyılda İsveç’te yaşayan çiftçi bir aile, tarlalarının verimsizliğinden ve maddi problemlerinden bıkıp yeni bir umutla Amerika’ya göç etmeye karar verirler. Sinema, 5 kısımda Oscar’a aday gösterilmişti.
IMDb: 8
18. Fanny och Alexander (1982)
www.beyazperde.com
Sakin İsveç kenti Uppsala’da münzevi bir ömür süren memnun bir ailenin trajik sonunu mevzu alan sinema kıssayı iki küçük kardeşin gözünden aktarıyor. Alexander ve Fanny memnun bir aileye sahip iki küçük kardeştir. Bu memnunluk babalarının ani vefatına kadar devam eder. Kısa bir mühlet güzel bir rahibin evlenme teklifini kabul eden anneleri, tüm aileyi mutsuzluğa sürükleyecektir. Rahibin meskenine taşınan aile, burada hapishane hayatı yaşamaya başlayan aile mukadderatlarını değiştirebilecekler midir?
İsveç sinemasının en değerli direktörü Ingmar Bergman imzalı olan sinema, direktörün Akademi Ödülleri’nde en başarılı performansına sahiptir. Altı kategoride Oscar’a aday gösterilen yapıt, En Âlâ Yabancı Sinema de olmak üzere dördünü kazanmıştır.
IMDb: 8,1
19. Persona (1966)
www.beyazperde.com
Persona, sessizliğe gömülen bir bayan ve ona refakat eden bir hemşirenin kıssasını anlatıyor. Devrin en beğenilen tiyatro oyuncusu, hoşlar hoşu Elisabeth Vogler, kıymetli bir piyes sırasında birdenbire susar. Şaşkına dönen beşerler ne olup bittiğini anlayabilmek için ellerinden geleni yapsalar da Vogler konuşmamaya devam eder. Son deva olarak bir kliniğe yatırılan bayan burada da dilsizliğine devam eder. Vücudunda tıbbi olarak hiçbir sorun bulunamayan bayan, tabibin tavsiyesiyle gözden uzak bir yazlığa gönderilir. Bu esnada yanında gönderilen kişi genç hemşire Alma’dır. Yazlıkta da Vogler’in ağzını bıçak açmaz. Vogler sustukça Alma konuşur. Alma saatlerce, günlerce kendi öyküsünü anlatır. Sonunda meydana gelen şey ise psikoloji biliminin en enteresan hadiselerinden birini oluşturur.
Sinema severler olarak İsveç’li karşıt direktör Ingmar Bergman’a çok fazla şey borçlu olduğumuz bir gerçek. Büyük ustanın en kıymetli yapıtı sayılan Persona, kendisinden sonra gelecek olan birçok yapıta ve direktöre karşı her daim yol gösterici olmuştur.
IMDb: 8,1
20. Det sjunde inseglet (1957)
www.beyazperde.com
Yedinci Mühür, birinci planlarından itibaren kamerayı gökyüzüne çevirmesi ile metafiziğe yönelen direktör Ingmar Bergman’ın 3. periyot sinemalarından birincisidir. Savaştan bıkmış bir Orta Çağ şövalyesi, yanında bayraktarı ile Haçlı Seferi’nden dönmektedir. Vebanın kasıp kavurduğu Avrupa’yı gördükçe Rab’dan kuşku duymaya ve onun yolundan sapmaya başlayan şövalye, çok geçmeden mevtin eşiğine gelir. Fakat vefata meydan okuyarak Mevt’i satranç oynamaya davet eden şövalye, kaybederse canını vermeye razıdır.
IMDb: 8,2
21. Smultronstället (1957)
www.beyazperde.com
Yaban Çilekleri, varoluşsal sıkıntıların irdelendiği yapıtlardan biri. Huysuz ve inatçı profesör Isak Borg hayatta bir başına kalan, yıllarını bakteri bilimine veren 78 yaşında bir fizikçidir. Mezun olduğu Lund Üniversitesi’nden alacağı onur nişanesi için Stokholm’den Lund kentine hakikat yola çıkan profesör, bu seyahat esnasında türlü kabuslar görecektir. Mevte adım adım yaklaştığını hisseden adamın kabuslarında sıkıntılı geçmişi karşısına çıkacaktır. Sinema, İsveç topraklarından çıkan, sinema tarihinin en kıymetli yönetmenlerinen biri olan Ingmar Bergman’ın başyapıtlarından biri.
IMDb: 8,2