Bitkilerden elde edilen kök boyası kullanılarak yepyeni tezgahlarda dokunan el halılarıyla ünlü Döşemealtı ilçesindeki hasadı tamamlanan tarım yerlerinde, yaz aylarında farklı bir hareketlilik yaşanıyor.
Türkiye’nin dört bir yanından, dokuyanın anılarını, acılarını, sevinçlerini ilmek ilmek işlediği, motifleriyle gücü, kudreti, sevgiyi ve aile birliğini simgeleyen halı ve kilimler, ilçeye getiriliyor. Yıkanıp, kurutulan ve tamirattan geçirilen halılar, mikroplarından arınması ve renklerinin pastele dönüşmesi için tarlalara seriliyor.
Yağışlı havalarda depolara kaldırılan el dokuması halı ve kilimler, güneşin kendisini göstermesiyle tekrar tarlalardaki yerini alıyor. Vakit zaman rüzgar nedeniyle aykırı dönen, kıvrılan halılar çabucak düzeltiliyor, muhakkak aralıklarla da tozlarından arındırılıyor.
Makul saatlerde çevrilen halı ve kilimlerin güneşlenme mühleti kalitelerine nazaran değişiyor. Bütün yazı tarlada Antalya’nın sıcağı ve nemi altında geçiren milyonluk halı ve kilimler, eylül ayından itibaren toplanıyor ve tozlarından arındırılarak, satış bölgelerine gönderiliyor.
Kimi halı işletmecileri tarafından ABD başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesine satılan halılar, yüksek fiyatlara alıcı buluyor. Binlerce halı ve kilimin serili olduğu “halı tarlaları”, rengarenk bir imaj oluşturuyor. Manzara, kente gelen yerli ve yabancı turistlerin de ilgisini çekiyor. Fotoğraf meraklılarının da kıymetli bir adresi haline gelen “halı tarlaları”nda sanatkarların klipleri ile sinema sahneleri de çekiliyor.
Döşemealtı ilçesinde halı işletmeciliği yapan Melih Topkara, dede mesleği bu işin kuşaktan jenerasyona kendilerine kadar geldiğini söyledi.
Yaklaşık 100 dönümlük yerlerinin olduğunu belirten Topkara, bu yıl 20 bin civarında halıyı yere serdiklerini belirtti. Halının her iki tarafındaki renklerin eşitlenmesi ve pastelleşmesi için sık sık denetim ettiklerini anlatan Topkara, belirli devirlerde halı ve kilimleri zıt çevirerek istedikleri tonu verdiklerini kaydetti.
Her halının farklı sürece tabi tutulduğunu söyleyen Topkara, halı ve kilimlerin 1 ya da 4 ay kadar farklı müddetlerde güneş tarlalarında kaldığını bildirdi. Topkara, dokumaları haziranda sermeye başladıklarını ve ekime kadar tarlada bulunduklarını anlattı.
Halı tarlalarının turizme de hizmet ettiğini tabir eden Topkara, “Döşemealtı’nın iklimi halı ve kilimlerin süreç görmesi için çok uygun. Bu nedenle yaz aylarında boşalan topraklar el dokumaları ile dolar. Halı ve kilimlerin oluşturduğu manzara, her yerde oluşmuyor. Bu açıdan beşerler merak edip ve görmeye geliyorlar. Yerli ve yabancı turistler gerek kafile halinde gerekse kişisel olarak gelip, fotoğraf çekiyorlar.” diye konuştu.
El dokumaları yurt dışında ilgi görüyor
Halı ticaretiyle uğraşan Halil Börekçi de bir devir Türkiye’de el dokuma halı ve kilimlerin çok yaygın olduğunu belirtti.
Anadolu’yu dolaşarak el dokuması halıları aldıklarını anlatan Börekçi, Döşemealtı’na getirerek bir dizi süreçlerden geçirdiklerini söyledi. Kimilerinin eski halı olarak değerlendirdiği el dokumalarının ABD başta olmak üzere yurt dışında büyük ilgi gördüğünü belirten Börekçi, bazen çöpe atılan çok pahalı halılarla karşılaşabildiklerini kaydetti.