Trakya başta olmak üzere ayçiçeği tarlalarında büyük ziyana neden olan ‘çayır tırtılı’ İstanbul’daki parklarda da görüldü. Prof. Dr. Yalçın Kaya ‘yeşil canavarı‘ olarak isimlendirdiği tırtıllar konusunda ihtar yaptı.
150’den fazla tipe ziyan veriyor
Trakya Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Kısım Lideri ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, tırtılların tarla bulamadıkları için İstanbul’daki parklara geldiğini belirtti. Kaya, çayır tırtılının bu sene epidemi yaptığını kaydederek şunları söyledi: ‘Normal koşullarda çayır tırtılı, 2002, 2012, 2022’de her 10 yılda bir epidemi yaptı. Doğal bunların 10 yıllık birikimi var. Çayır tırtılı neden ziyan veriyor? Zira çayır tırtılı aslında yalnızca ayçiçeğine ziyan veren bir böcek değil. Çayır tırtılı 150’den fazla tıpta ziyan yapıyor. Daha doğrusu büsbütün yeşil canavarı. Yeşil bitki ne varsa bu aslında pancar ağa kurduyla birebir biçimde şeker pancarında, mısırlılarda başka bitkilerde de ziyan yapıyor. Özellikle o yabancı otların ağır olduğu tarlalarda aşağılarda olan evvel o otları yiyor, daha sonra üst hakikat çıkarak ziyan yapıyor.‘
“2 aylık bir hayat döngüsü var”
‘Bu çayır tırtılının yaklaşık 2 aylık bir hayat döngüsü var. Şu an son kalan jenerasyonlar rastgele bir yeşil bitki yahut işte tarlada bulamadığı için doğal olarak şu anda en yeşil yer neresi parklar, bahçeler olan İstanbul’da. Doğal olarak orada görülmesi yani son kalan döllerinin yeşil olan kısımlara hamle etmesinden kaynaklanıyor.’
“Belki ülkemizdeki bu çayır tırtılları Ukrayna’dan savaştan kaçtı”
Kaya şöyle devam etti: “Patlama yaşanabilir. Lakin kıymetli olan ömür müddetleri. Artık olağan kurallarda tırtıl yaklaşık 10 gün pupa periyodunda kalıyor, oradan kelebekler çıkıyor. Kelebeklerin her biri 200 civarında yumurta veriyor. Yumurtalardan ondan sonra tırtıllar çıkıyor. Bu manada da tırtıllardan çıktığı için o tırtıllar aslında ziyan yapıyor. Gördüğümüz şeyler çayır tırtılının larvaları. Yani temel ziyanı yapan kısmı. Bu da yaklaşık 25 gün civarında sürüyor işte. Birde bu en değerlisi kelebek periyoduna döndüğü vakit bunlar yaklaşık 2 bin ile 3 bin kilometre uçuyor. Tahminen ülkemizdeki bu çayır tırtılları Ukrayna’dan savaştan kaçtı. Bulgaristan’da da görülmüş aslında tırtıllar. Karadeniz’e uçarak geçerek buraya yuva yaptılar. Ondan sonra Bursa’ya geçti. Gerisinden da Samsun’a kadar ulaştı.’