Sinemanın tesirli kitle bağlantı aracı olma fonksiyonu herkesin malumu. Bunun en kıymetli göstergesi Hollywood. Amerikan sinema endistrisini bir numara yapan ise dağıtım ağını (sinema salonlarının ve gösterim gücünün) elinde bulundurması. Dijital mecraların varlığını pekiştirdiği son devirdeyse dağıtım ağı problemi güncellendi. Artık Hollywood’un dev firmaları da sinemaları evvel dijital mecrada gösterime sokuyor. Ve bu alanda da güç yeniden Hollywood’un elinde…
HOLLYWOOD İLE YARIŞMAYALIM LAKİN…
Bu bağlamda Hollywood sinema endistrisi ile yarışmak mümkün değil. Çünkü 200-400 milyon dolar ortasında bütçelerle çekilen sinemaların hasılatları da 300 milyon dolarla 2 milyar dolar ortasında değişiyor. Ülkemizde bugüne kadar çekilmiş en kıymetli sinemanın 24 milyon TL olduğunu düşünürsek, rekabetin mümkün olmadığı kendini gösterir. Lakin özel devirler için dünyada ses getirecek üretimleri hayata geçirmek, ABD dışındaki ülkelerin sinemanın gücünü kullanabilme noktasında mümkün görünen seçeneklerden. Mesela Libya’nın ulusal kahramanı Ömer Muhtar’ı son yarım asırda beşerler Çöl Aslanı: Ömer Muhtar sinemasından biliyor. Ülkemizde de çok izlenen ve muhakkak periyotlarda televizyonlarda yayınlanan sinemanın imalcisi Libya’nın eski başkanı Muammer Kaddafi. Kıssayı bilirsiniz… Mustafa Akkad’ın Davet sinemasını evvel Suudiler destekliyor. Sinemayla alakalı olumsuz dedikodular sonrası takviye çekiliyor. Fas’taki set ortada kalıyor. Kaddafi, Akkad’ı ülkesine çağırıyor ve sineması tamamlamasına dayanak oluyor. Kaide olarak da Ömer Muhtar ile alakalı sinema çekilmesini öne sürüyor.
YAHUDİ SOYKIRIMI SİNEMALARI
Bundan 10 yıl öncesine kadar toplumların kanaatlerini belirleyen araçların başında sinema geliyordu (sosyal medya ve internet mecraları durumu biraz değiştirdi). İkinci Dünya Savaşı ve Hitler’in Musevileri katletmesi problemini bütün dünya nereden öğrendi? Hala her yıl Yahudi Soykırımı ile alakalı sinemalar yapılarak yaşananlar farklı açılardan insanlara anlatılmaya devam ediliyor.
Misal halde, ülkemizde yapılan Harika Yüzyıl dizisi çok tartışıldı. Bir jenerasyon Yasal Sultan Süleyman’ı ve devrinde yaşananları bu dizide anlatıldığı biçimde kabul etmedi mi? TRT’nin Diriliş Ertuğrul dizisi Osmanlı’nın kuruluş sürecini, Payitaht Abdülhamid dizisi de Osmanlı’nın son periyodunu muhakkak bir bakış açısı ile geniş kitlelere sunmadı mı? Türk dizilerinin dünyada önemli kitlesinin olması da Osmanlı algısını ve bügunkü Türkiye kanaatini etkilemedi mi?
Hal böyleyken… Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. kuruluş yıl dönümü için dünya çapında ses getirecek sinemalar, diziler yapılması elzem görünmüyor mu?
2023 İÇİN NELER YAPILMALI?
DİZİLER DE İHMAL EDİLMEMELİ
Sinema sineması yetmez. Bilhassa genç kesim dizilerle dünyayı takip ediyor. Yüzüncü yılımız için dijital mecraları hedefleyen en az 5 dizi yapılması gerekiyor. Ülkemizdeki dijital mecralar harekete geçmeli elbette. Fekat temel kıymetli olan Netflix, HBO, Amazon Prime üzere mecralarda yapılması sağlanacak dizilerdir. Bunların bütçeleri de elbette toplamda milyar dolarlar demek olacak.
Ayrıyeten şimdiden duyurusu yapılıp milletlerarası tesiri yüksek olacak kısa sinema aktiflikleri düzenlenmeli. Şenlikler yapılmalı.
FİNANS HAVUZU OLUŞTURULMALI
Bütün bu çalışmalar için elbette bir finans havuzu oluşturulmalı. Yalnızca Türkiye değil, Türkî cumhuriyetler ve Körfez sermayesi de soruna dahil edilmeli. Türkiye Cumhuriyeti kurumlarının, özel sermayenin bir plan dahilinde elini taşın altına koyması sağlanmalı. Bütün milletlerarası üretimlerde olduğu üzere ‘ortak yapım’ modeliyle, hayata geçirilecek projeler için Avrupa, Asya ve Orta Doğu’dan ortak üretimciler bulunmalı. Böylece üretimlerin gösterim alanları da genişletilmeli.