Emniyet teşkilatı bünyesinde uyuşturucu satıcılarına yönelik gayretine 1937’de ofis amirliği düzeyinde başlayan narkotik takımları, ortadan geçen yıllarda edindiği tecrübeyi dijital dünyaya taşıdı.
Konusunda uzman Türk mühendisler tarafından hazırlanan, e-Devlet ve UYAP ile İçişleri ve Adalet bakanlıklarının data tabanlarıyla entegre çalışabilen yapay zeka formatında bir yazılım olan ASENA, yaklaşık 14 ay evvel faaliyete geçirildi.
Narkotik Hatalarla Çaba Daire Lideri Seydioğulları, ismini, Narkotik Şube bünyesinde, çalışanlar tarafından ASENA olarak bilinen ve teknik faaliyetlerin yürütüldüğü üniteden alan yazılımın kapasitesi ve yararları hakkında bilgi verdi.
Seydioğulları, kelam konusu projenin temellerinin 4 yıl evvel atıldığını söyledi.
ASENA’nın 3-4 yıllık yazılım sürecinin akabinde Mart 2021’de hayata geçirildiğini belirten Seydioğulları, sistemin 650’si tam yetkili olmak üzere 3 bin 100 vazifeli tarafından kullanıldığını bildirdi.
Yazılımı kullanan çalışanın sıkı bir eğitimden geçirildiğini ve sordukları sorudan yaptıkları sürece kadar her komutun kaydının tutulduğunu anlatan Seydioğulları, sisteme sorulacak soruların merkezin onayından geçtiğini vurguladı.
ASENA skora istikrar getirdi
Narkotik Hatalarla Gayret Daire Başkanlığı olarak hatalı ile polisin adımlarını “denklemeye” çalıştıklarını tabir eden Seydioğulları, şöyle konuştu:
Türkiye’nin çok kritik bir coğrafyada olduğunu belirten Seydioğulları, “Coğrafya yazgıdır. Dünyanın en eski ticaret yolunun üzerindeyiz. Uyuşturucu cürüm tertipleri da faaliyetlerini yürütürken yasal ticaret yolu arar. Neden Türkiye sorusunun karşılıklarından biri aslında bu. Kimi vakit kolluğun kapasitesi yükselir, şu an olduğu üzere, çaba performansı artar, yakalamalar çoğalır.” dedi.
Seydioğulları, uyuşturucu cürümlerinin takibinin şikayete bağlı olmadığına işaret ederek, şunları söyledi:
Narkotik polisi soruyor, ASENA cevaplıyor
ASENA’nın daima geliştirilebilecek bir altyapıya sahip yapay zeka programı olduğunu vurgulayan Seydioğulları, tüm dünyada kullanılan tahlil sistemlerinde olmayan birçok özelliği bulunduğunu kaydetti. Operatörlerin sisteme anlık olarak manuel giriş de yapabildiğini belirten Seydioğulları, ASENA’nın anlık yaptığı işleri daima tekrar edebildiğini lisana getirdi.
Hatalıların geliştirdikleri sistemlere ait dataların de ASENA’ya girildiğini anlatan Seydioğulları, “Yakalama yaparak daima deneyim kazanıyoruz. Her yakalama aslında sisteme destek oluyor. ASENA öğreniyor.” dedi.
“Türkiye’yi uyuşturucu için yasak bölge ilan ettiklerini” belirten Seydioğulları, bunun da en kıymetli enstrümanının ASENA olduğunu söyledi.
“Makineye bir soru soruyorsunuz, yazılı bu soruya kendisindeki veri ile daima yanıt bulmaya çalışıyor. Soru, cürüm, hatalı ve bunlara ait bir profil.” tabirlerini kullanan Seydioğulları, “İçişleri ve Adalet bakanlıklarının elinde tahkikatlar, yargılamalar var. Sanık, şahit ve kuşkulu tabirleri var. Narkotikçinin biriktirdiği deneyimler var. Sistem, bunların üzerinde sorulan soruların karşılığını vermeye yönelik. ASENA bilgi olarak bunları kullanıyor” diye konuştu.
“ASENA’ya manalı sorular soruyorsunuz, manalı karşılıklar alıyorsunuz.” diyen Seydioğulları, sistemin geçen yıl martta 5 milyon 300 soru için yanıt arama atağında bulunduğunu kaydetti. Seydioğulları, şu bilgileri verdi:
Sokaktaki irtibatlarımızı kesmedik
Narkotik gruplarının hatayla çabada teknolojiyi sonuna kadar kullanırken insan faktöründen de vazgeçmediğini anlatan Seydioğulları, “Sokaktaki temas kaçırılmamalıdır.” dedi. Seydioğulları, rastgele bir karakolda kendilerini ilgilendiren küçük bir olayı bile grup göndermek suretiyle takip ettiklerini belirtti.
ASENA’yı kullanan analizcilerin alandaki narkotik gruplarıyla tam ahenk içinde çalıştığını vurgulayan Seydioğulları, yapılan bir tespitin akabinde durumun alandaki takımlara iletildiğini, narkotik timlerinin çalışması sonrası olayın operasyon boyutuna geldiğini söyledi.
Aydınlatılan kabahatlerin yüzde 91’i narkotik hatalar
ASENA’nın kullanılmaya başlamasıyla çok kıymetli sonuçlar elde etmeye başladıklarını lisana getiren Seydioğulları, hem narkotik hem de öbür ünitelere ait değerli çalışmalara imza atıldığını belirtti. Seydioğulları, şöyle devam etti:
Ortaya çıkarılan olayların yüzde 91’inin narkotik kabahatler olduğunu bildiren Seydioğulları, bunların 3 bin 453’ünün narkotik, 342’sinin ise öteki ünitelerin sorumluluk alanlarına giren hususlar olduğunu kaydetti.
ASENA sayesinde yakalananlar
Başlangıcında ASENA’nın olduğu operasyonlarda çok ölçüde uyuşturucu, silah ve hata ögesi ele geçirildiğini vurgulayan Seydioğulları, şu sözleri kullandı:
260 bin düzmece Türk lirası almışız. 6 bin 500 düzmece dolar. Hata geliri olarak değerlendirdiğimiz 300 bin lira var. 890 ruhsatsız tabanca, 3’ü kaleşnikof olmak üzere 11 tüfek, 42 litre kaçak alkol, 4 milyon makaron, 2 milyon kaçak sigara, 797 kaçak eşya, 177 göçmen tespit etmişiz. Daha sonra 52 kilo patlayıcı.”
ASENA hacklenemez
ASENA’nın, emniyetin kullandığı kapalı devre irtibat sistemi POLNET üzerinden çalıştığını ve rastgele bir halde siber hücuma maruz kalma ihtimali bulunmadığını belirten Seydioğulları, sistemi geliştirmek için daima data girişi yapıldığını bildirdi.
Öte yandan bilhassa Ferdî Bilgileri Müdafaa Kanunu’na çok dikkat ettiklerini, yaptıkları hiçbir süreçte bunun ihlal edilmediğini kaydeden Seydioğulları, kullanıcılardan birinin ilgili kanunun bilakis davrandığının tespiti halinde meslekten ihraç edilebileceğini vurguladı.
Karteller de ASENA’yı duydu
Uyuşturucu rotalarının Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası Balkan ve güneyde ağırlaştığını tabir eden Seydioğulları, uyuşturucu kartellerinin sevkiyat güzergahını son devirde güneye kaydırdığını söyledi.
Yaptıkları teknik takiplerde ASENA’nın kullanıldığını duyan uyuşturucu satıcılarının Türkiye üzerinden “mal” taşımak istemediğini tespit ettiklerini anlatan Seydioğulları, “Biz bekliyoruz, kendine güvenen uyuşturucu sevkiyatını Türkiye üzerinden yapsın.” diye konuştu.