Rize’de bir küme bayan usta öğretici, kumaş kesimleri, naylon poşet, çay çöpü ve mısır yaprağı üzere atıkları evvel ip haline getiriyor akabinde da klâsik teknikle dokuyarak elbise, çanta ve kilime dönüştürüyor.
Çayeli Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünde yaklaşık iki yıl evvel Ulusal Eğitim Bakanlığı öncülüğünde hayat uzunluğu öğrenme kurumlarında “geri dönüşüm” ve “sıfır atık” temalı eğitim ve farkındalık çalışmaları başlatıldı.
Bu kapsamda usta öğreticiler atıkları kıymetlendirerek, satışa sunulacak eserler hazırlıyor.
Çayeli Halk Eğitim Merkezi Müdürü Handan Yelkenci, “Sıfır Atık Projesi”ni ilçenin en eski dokumacılık kültürü olan kasnakla dokuma işine uygulamak için çalışma yürüttüklerini söyledi.
“Her şeyi dönüştürebiliriz”
Bazı atık materyallerden hazırladıkları ipi, kasnakla dokuyarak kilim haline getirdiklerini anlatan Yelkenci, projeyi Çayeli Belediyesinin katkılarıyla, “Annesinin Sandığı Kızına Çeyiz Olsun” isimli çalışma ile de büyüttüklerini tabir etti.
Yelkenci, böylelikle hiçbir şeyi atmadan kıymetlendirme imkanı bulduklarını tabir ederek, “Poşet, çay atığı ve mısır yaprağını değerlendirmeye başladık. Her konutta, her şey değerlendirilmeli. Poşetler çok kıymetli, tabiatta kaybolmuyor ve bu biçimde değerlendirmeliyiz. Her şeyi dönüştürebiliriz, yoksa doğayı kaybedebiliriz.” dedi.
Projeye iki yıl evvel başladıklarında bu evreye geleceklerini hayal bile etmediklerini lisana getiren Yelkenci, düzgün bir yere geldiklerini belirtti.
Yelkenci, “Şu anda üretime, satışa döndük. Sıfır atık niyetiyle elde ettiğimiz eserleri satışa da çevirdik. Konut hanımları ve usta öğreticilerimiz yaptıkları eserlerle ekonomik çıkar sağlıyor. Atmıyorlar, çıkara çeviriyorlar.” diye konuştu.
“Yeni şeyler üretmeye çalışacağız”
Projeye katkı sunan usta öğreticilerden Beyhan Şuşoğlu Şişman, mısır yaprağını kumaşa dönüştürdüklerini belirtti.
Bu kumaşı iskemle, tablo üretiminde değerlendirdiklerini anlatan Şişman, “Sıfır Atık Projesi”ne en üst seviyede katkı sunmak istediklerini söyledi.
Şişman, fuarlarda eserlerinin beğeni gördüğünü lisana getirerek, “Mısır yaprağından çanta, şezlong yaptık. Çok beğenildi ve sattık. Sipariş alıyoruz. Böylelikle daha evvel çöpe attığımız eserlerden ailemize katkıda bulunuyoruz. Maddi çıkar sağlıyoruz ve sağlamaya devam edeceğiz. Yeni şeyler üretmeye çalışacağız.” sözlerini kullandı.
Atık poşetlerden 10 günde çanta yapıyorlar
Bilge Güngör, tabiatın atıklarla kirletildiğini gördüğünde üzüldüğünü belirtti.
“Doğanın bize gereksinimi yok, bizim tabiata muhtaçlığımız var.” diyen Güngör, yıllardır tabiattaki atıkları nasıl değerlendirebileceğini düşündüğünü söz etti.
Güngör, poşetle paspas, çanta, kilim, elbise dokuduğunu anlatarak, eski kumaş modüllerinden da yeni elbiseler hazırladığını aktardı.
Ürettikleri eserlerin çok kıymetli olduğuna işaret eden Güngör, şöyle konuştu:
“Bizim ürettiğimiz eserler hiçbir yerde yok, hiçbir yerden satın alamazsınız. Daima farklı, bireye özel oluyor. Herkes kendisini daha özel hissediyor bu giysilerle. Örneğin bir çanta için 2-3 gün poşet topluyoruz. Bunları yıkama, temizleme, kesme kademesi bir haftayı buluyor. Poşet çantayı rafa koymak, dokumasıyla 10 günü buluyor.”