2018’den bu yana ekonomistlerin hesaplamalara doyamadığı bir döviz satışı söylemi mevcut. Hiç bir vakit tam manasıyla kabul edilmeyen bu satışlar, bilanço ve piyasa okumayı bilenlerin bilgi hesaplamaları ile ortaya çıkarılmaya çalışıyor.
Yakın periyotta 128 milyar ile başlayan tartışmalar kurların pik yapmasıyla 20 Aralık 2021’de alevlenirken, öncesi ve sonrasında da her daim gündem olmayı sürdürüyor.
BDDK tarafından cuma günü açıklanan TL kredi-döviz konumu alakasına dair karar ile kurlarda görülen düşüşün de döviz satışları ile oluştuğu gerçeği yeniden birebir soruyu gündeme getiriyor: Kim satıyor?
Geçen yıl 29 Haziran’da dolar TL kuru güne 8 6857 düzeyinden başlamıştı Bugün yani 29 Escort Caddebostan Haziran 2022’de ise 16 6807 düzeyi görülüyor 1 yılda yaklaşık yüzde 100 yükseliş demek oluyor
Dolarda kamudan satış argümanı sürüyor
Bu karar ile şirketlerin döviz satışı yaptığı argümanları ile kurlarda düşüş görüldü Bloomberg haberine nazaran ise kamu bu kararın düşüşte tesirli olduğunun görülmesi hedefiyle art kapı döviz satışlarına devam etti 2 gün içinde 1 milyar dolarlık satışı yapıldığı tez edildi
Merkez Bankası eski Başekonomisti Prof Dr Hakan Kara BDDK kararının ardında TCMB’nin olduğunu düşündüğünü açıkladı
İYİ Parti İktisat Siyasetler Lideri Prof Dr Bilge Yılmaz ise durumu bu halde açıklıyor
Yanlış soruna yanlış çözüm
Ekonomimizin en tehlikeli sorunu şu an döviz likidite sorunu
Tam aykırısı ülkeden ve sistemden dolar çıkışını hızlandıracak
Bundan sonra yalnızca Merkez Bankası’ndaki değil bankalardaki kullanılabilir döviz toplamını da dikkatle izlemek lazım Orada da süratle bir likidite azalması görmek muhtemel
Geçen hafta prestijiyle bankacılık sisteminin 8 milyar dolar nakdi yurt dışında da 22 milyar doları var Fakat o 22 milyarın değerli bir kısmı halihazırda kullanılabilir bir durumda değil
Dr Murat Kubilay da rezerv döviz faiz sıkışmışlığı tablosunu şu biçimde çiziyor Döviz kurunda Aralık 2021 de olduğu üzere iktisat idaresinin yanlışlı açıklamalarıyla oluşturulmuş bir köpük yok
Gelelim bundan sonra neler olabileceğine TL cinsi krediye muhtaç firmalar şayet döviz varlıkları yeni hududu az ölçüde aşıyorsa bu dövizi süratlice bozacaklardır
Asıl sorun karlı olduğu için krediyle işletme sermayesine muhtaçlık duymayan döviz varlığı bulunan hükumete güvenmeyip bu uygulamayı gelecekteki daha önemli sermaye kısıtlamaları için birinci adım gören büyük firmalardan gelecek Bu firmalar yatırımı kesecekler
Olur da şirketler KKM ye döviz dönüşümü için katılırlarsa işte bu biçimde bir nebze dış ticaret açığına ek kaynak sağlanmış olur lakin o kadar Lakin yüksek güç fiyatları ve Türkiye nin yapısal dış açığı sürdüğü surece ani duruş olmadan dövizde faal denetim sağlanamaz
İktidar açıkça halkı bir arada sömüreceksek bu tertibin devamı için siz de elinizi taşın altına koyacaksınız diyor Temelinde en çok siyasi sonuçlar hayatımızı etkileyecek Türkiye hem siyasi hem de iktisadi olarak 1980 sonrasının en kritik 6 ayına giriyor