Zararlının bir dişisinin 400 tane yumurta bıraktığını ve yılda 5 döl verdiğini söyleyen Özkan, “Çayır tırtılı diye sıklıkla duyuyoruz. Aslında ayçiçeği güvesi olarak biliniyor. Neden bu ‘zararlı’ değerli. Epidemi yapmaya başladı. Çok ağır, çok büyük ziyan vermeye başladı. Aslında tüm böcekler için bu potansiyel var. Bu böceğin bir dişisi 400 tane yumurta bırakıyor ve yılda 5 döl veriyor. Şayet ki her şey uygun olursa her tarafı kaplayabilir. Aslında bu bütün canlılar için böyledir. Ekolojik istikrarda bunların yararlıları olduğu için baskı altına alınıyor” dedi.
Çayır tırtılı zararlısının ortaya çıkma nedenlerini İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabirine sıralayan Prof. Dr. Kaya, yaşanan durumun üç nedeni olduğunu belirterek şunları kaydetti:
“Peki bu böcek evvelki yıllarda bu kadar ziyan vermiyordu da neden bu ziyan oldu. Bu merak ediliyor, onu söyleyelim. Bunlardan bir tanesi göç olabilir. Bu çayır tırtılı hem Avrupa’da hem Asya’da hem de Amerika’da tüm dünyaya yayılmış durumda ve 150 tane konukçusu var. Yani tahminen işin kaynağı yalnızca ayçiçeğinden kaynaklanmıyor. Bunlardan bir nedeni göç olabilir. İkincisi global iklim değişikliği. Bunun da en kıymetli nedeni sıcaklık. Sıcaklık böcekler üzerinde harikulade tesirli. Bir santigrat sıcaklık böceğin popülasyonunu 100 kat artırabilir. Böcekler sıcaktan çok fazla etkilenebilir, ikinci neden bu olabilir. Lakin üçüncü, bana nazaran de en kıymetli neden tarımdaki yanlış uygulamalar. Aslında bir milyon böcek tipi var. Bunların ziyanlı olanı 500 kadar. Niçin öbürleri ziyanlı olmuyor, onları baskılayan yararlı böcekler var fakat Türkiye’de tarımda yanlış uygulamalar dendiği vakit tarım ilaçları akla geliyor.”
Tarım ilaçlarının orantısız kullanımında ziyanlı böceklerin öldürülebileceğini lakin onlarla birlikte yararlı böceklerin de yok olabileceğini anlatan Özkan, tarımda yaşanan problemlerin yalnızca ilaçla çözülemeyeceğini vurguladı. İlaca bağımlılığın azalması gerektiğini söyleyen Özkan, şunları belirtti:
“Bunlar şuurlu kullanıldığında zararlıyı öldürebilir ancak yararlıyı da öldürebiliyor. Hasebiyle yararlılar ölünce zararlılar daha fazla artmış oluyor. Biz tarımda en son deva olarak kullanmamız gereken tarım ilaçlarını birinci deva olarak kullandığımız vakit sorunu daha da büyütüyoruz. Türkiye’de üreticiler çaba dediğiniz vakit zararlıyı görünce evvel tarım ilacı kullanıyor, bu yanlışsız bir şey değil. İlaca bağlı bir ülkeyiz, öncelikle bunu kabul edelim. Lakin ilaca bağımlı olmakla, yalnızca ilaçla bunu çözemeyeceğimizi anlayalım bir sefer. Hakikaten çözemedik. Buyurun ilaçla çözün, çözemeyeceksiniz.”
Çayır tırtılı zararlısına karşı uğraşta üniversitedeki öğrencileri ve grubuyla birlikte tahlile ulaştıklarını açıklayan Prof. Dr. Özkan, tahlil yolunun yararlı böcekleri kitle halinde üreterek zararlılara karşı kullanılması olduğunu belirtti.
Faydalı böcekleri faal olarak ürettiklerini ve çayır tırtılı zararlısına karşı başarılı olduğunu tespit ettiklerini anlatan Özkan, “Gelişmiş olan ülkeler bunun farkında ve birçok çaba tekniği var. Bunları deneyeceksiniz, şayet ki bunlardan sonuç alamıyorsanız ilacı son deva olarak kullanacaksınız. İki tane uğraş metodu var gelişmiş ülkelerde. Bir kültürel tedbirler bir de biyolojik çaba. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi ziyanlı böcekleri baskılayan yararlı böcekleri kitle halinde üretiyor. Genç girişimcilerle 15 tane şirket kurdu ödül alıp. Üniversite ile özel dal Teknokent’te firmaların, genç teşebbüsçü öğrenciler firmalar bu yararlı böcekleri yetiştiriyor” sözlerini kullandı.
Prof. Dr. Özkan, şunları aktardı:
“Şu anda elimde 400 bin tane böcek var. Bu böceği kitle halinde üretmek bir sır. Günde 50 milyon üretecek teknoloji var. Bu teknolojiyi üniversitemizdeki genç teşebbüsçüler birlikte gerçekleştirdiler. Burada 4 bin tane yararlı böcek var. Erginler çıktığı vakit bunları asıyoruz. Astıktan sonra buradaki yararlı böcek içeriden çıkıyor, zararlıyı buluyor ve imha ediyor. Bugün elmada, bağda, sebzede bu zararlılarla gayrette çok başarılıyız. İlaçtan çok daha tesirli uğraş mümkün. Çalışmalarımız çayır tırtılında da var, bu bizim iki yararlı böceğimiz çok tesirli olarak kullanılabilir.”
Bir bölgede çok faza ilaçlama yapılınca yararlı böceklerin de öldüğüne dikkati çeken Prof. Dr. Özkan, bunun sonucunda zararlıların salgın yaptığını belirtti.
Son olarak Özkan, rastgele bir muhtaçlık durumunda çayır tırtılı zararlısına karşı uğraşa hazır olduğunu, takım olarak tüm dayanağı sağlayabileceklerini lisana getirdi.